Besparingen bedreigden voortbestaan sociale kruidenier CAW, lokale overheden springen in de bres

‘Idem Dito’ in Vilvoorde bestaat al meer dan vijftien jaar. Het is een winkel voor mensen die in een moeilijke financiële situatie verkeren en weinig geld overhouden om eten te kopen. De sociale kruidenier voorziet geen caritatieve voedselhulp, maar een waardig alternatief voor voedselbedeling: de klanten kiezen zelf hun producten uit en betalen een kleine prijs. Die visie wordt erg geapprecieerd door de lokale overheden. Bovendien is de werking conform met de voedselvoorschriften en heel professioneel. De producten zijn van goede kwaliteit worden en aangeboden door o.a. de Voedselbank en supermarkten. Idem Dito kan ook gratis basisproducten verdelen dankzij de Europese Unie (FEAD-producten) en gratis verse groenten dankzij de voedselveiling van Sint-Katelijne-Waver. Het aanbod van de sociale kruidenier is dus een combinatie van producten aan verminderde tarieven en gratis producten.

Voor wie?

Om toegang te krijgen tot de winkel screent het CAW of het OCMW eerst de inkomsten en uitgaven van de mogelijke klant. Wanneer mensen minder dan €7 per gezinslid per dag overhouden om aan eten uit te geven, mogen ze elke week komen winkelen in Idem Dito voor een bepaald bestedingsbedrag. Daarmee kunnen ze in de sociale winkel kiezen uit het aanbod van kwaliteitsproducten aan een goedkope prijs. “We besparen veel geld dankzij Idem Dito”, vertellen Christel en Lidia, twee vaste klanten bij de sociale kruidenier. “Een goed stukje vlees kost in de winkel te veel voor ons. Hier kunnen we bijvoorbeeld voor maar €5 ossobuco eten. Daarvoor betaal je in de winkel ongeveer €45”, zegt Lidia. “En een lekkere biefstuk”, vult Christel aan, “dat kunnen wij normaal ook niet kopen. Hier lukt dat wel en het smaakt ons altijd ontzettend goed als dat op ons bord ligt.”

Besparingen

De Vlaamse Regering legde het CAW op besparingen door te voeren in 2020 en 2021. Daardoor moest de organisatie haar uitgaven beperken tot haar kerntaken. Aangezien materiële hulp niet behoort tot die kerntaken, moest er gesnoeid worden in de uitgaven voor de sociale kruidenier, waardoor de kans bestond dat ze moest ophouden met bestaan. Dat zou een ramp geweest zijn voor de vele bezoekers van Idem Dito, die zorgen voor ongeveer 10 000 winkelbeurten per jaar. Voor hen is de winkel niet alleen een redding op financieel vlak, maar ook een ontmoetingsplaats waar ze nieuwe mensen leren kennen die in hetzelfde schuitje zitten en waar ze samen kunnen werken in de strijd tegen armoede. Daarom bekeek het CAW alternatieve mogelijkheden voor de financiering van de winkel.

Steun van gemeentes en sterke vrijwilligers

Het goede nieuws is dat er oplossingen zijn gevonden om het voortbestaan van Idem Dito te garanderen. Enerzijds werden de lokale overheden aangesproken om steun te bieden. Het CAW stelde een overeenkomst voor waarin de gemeente een bijdrage van €5 per winkelbeurt van haar inwoners levert. De volgende gemeentes gaan alvast de samenwerking aan: Vilvoorde, Machelen, Grimbergen, Steenokkerzeel, Kapelle-op-den-Bos, Meise en Zemst. Anderzijds heeft het CAW de personeelstijd verminderd en zet het meer in op sterke vrijwilligers. Eén van die vrijwilligers is Hermine, die al meer dan vijf jaar bij Idem Dito werkt. Ook voor haar is de sociale winkel belangrijk: “Ik voel me nuttig en doe in mijn vrije tijd waarnaar ik al langer zocht, dat geeft veel voldoening”, zegt ze. Zeker in coronatijden is de winkel belangrijk. Werkneemster Linda vertelt: “Mensen zijn blij dat we nog open zijn en dat ze mogen blijven komen. Sommigen zeggen in tranen: “Bedankt”. Dat maakt nog maar eens duidelijk hoe hard de winkel een verschil maakt voor hun portemonnee.” Het CAW doet daarom een oproep naar mensen die vrijwilliger willen worden bij Idem Dito. Specifiek zoekt het een chauffeur om voedseloverschotten op te halen en een logistieke vrijwilliger, die taken uitvoert zoals rekken aanvullen, de winkel opruimen en sporadisch bijspringen tijdens winkelmomenten. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via linda.maquoi@cawhallevilvoorde.be.