'Er is heel veel solidariteit in de Kempen'

Is het geen grote stap van de cultuur- naar de welzijnssector?

Mermans: ‘Ik heb altijd graag gewerkt in de cultuursector, maar was daar ook niet specifiek voor opgeleid. Ik studeerde Vergelijkende Cultuurwetenschappen. Mijn thesis had de inplanting van asielcentra in België als onderwerp. Dus betrokkenheid op maatschappelijke uitdagingen is er altijd al geweest.’

Welke klemtonen zal jij als nieuwbakken directeur leggen?

Mermans: ‘CAW heeft de voorbije jaren een heel sterke focus gehad op haar cliënten. We kunnen zonder te blozen zeggen dat CAW De Kempen een heel kwaliteitsvolle hulpverlening heeft. Maar die mag wat mij betreft veel zichtbaarder worden. Er transparant over communiceren om ons nog meer als een betrouwbare partner te kunnen presenteren aan de regio, daar wil ik als directeur voor staan.’

‘Ik ben ondernemend en denk heel fel in oplossingen. Dat zal ook nodig zijn. We worden op verschillende vlakken geconfronteerd met schaarste: aan geld, aan woningen, aan personeel, enzovoort. Het is dus heel belangrijk om creatief te kunnen denken. Niet enkel achteraf om een probleem op te lossen, maar ook vooraf om het probleem te kunnen voorkomen. Dat vraagt een systemische omslag, maar er zit ook veel meer maatschappelijke winst in.’

CAW zal dus veel meer preventief moeten werken?

Mermans: ‘Dat is zelfs een expliciete decretale opdracht. CAW’s moeten niet enkel problemen managen, maar ook werken aan structurele verandering. Zo is het op het vlak van wonen heel belangrijk om die shift te maken. Als we kijken naar Europa, zien we dat het aantal mensen dat verblijft in dak- of thuislozenopvang in België dubbel zo hoog is als in de rest van Europa. Wij investeren dus heel veel in opvang. Maar dat is geen duurzame woonoplossing.’

‘CAW bekijkt dit dus ook preventief: hoe voorkom je dat iemand op straat belandt en opvang nodig heeft? Of hoe doorbreek je chronische dakloosheid? Housing First is dan een optie, waarbij we eerst zorgen dat iemand een dak boven het hoofd heeft. Daarna werken we aan andere problemen. Ook onze preventieve woonbegeleiding schiet in actie bij opgepikte signalen zoals betaalproblemen, overlast, ruzie met buren enzovoort. Zo voorkomen we dat de situatie escaleert en leidt tot uithuiszetting en dakloosheid.’

‘Dit traject levert knappe resultaten op. Alleen spijtig dat dit voorlopig enkel bestaat voor sociale huurders. Voor huurders op de privémarkt bestaat er geen meldpunt, terwijl het ook daar goed zou zijn als privéverhuurders op tijd kunnen signaleren als er wat suddert.

Welke uitdagingen zie jij voor de Kempen?

Mermans: ‘Er is in de Kempen bij iedereen die met onze cliënten te maken heeft heel veel solidariteit. Dat is echt wel opvallend in de Kempen. Ik kom zelden op een overleg waar er geen deuren opengaan, zelfs voor onze meest kwetsbare doelgroepen. En dan zit ik niet alleen rond de tafel met hulpverleners, maar even goed met partners die dagelijks overlast of kosten ondervinden. Onze medewerkers worden geconfronteerd met een groeiende complexiteit van problemen. We hebben teams die werken rond intrafamiliaal geweld, slachtofferhulp, persoonlijke problemen, verslaving, wonen en migratie.’

‘Er is ook een uitgebreide werking voor jongeren (het JAC) en we hebben collega’s in de gevangenissen van de Kempen. Doorheen heel het aanbod zien we meer en meer mensen die naast een psychisch probleem, ook een relationele uitdaging, een woonvraagstuk, een verslaving, enzovoort hebben. Dat is op een paar jaar tijd erg veranderd. Het is moeilijk om een vinger te leggen op de juiste oorzaak van die groeiende complexiteit, maar gelukkig hebben we in de regio een sterk netwerk met heel wat expertise.’

‘Het feit dat je elkaar kent en vlot bereikt, levert goede samenwerkingen op. Zo legden we voor Housing First de link naar VAPH via Ter Loke. Er is immers een grote groep daklozen met vermoeden van een beperking, maar zelden een diagnose. Dat is vaak de reden waarom die groep aansluiting gemist heeft bij de maatschappij of niet de juiste hulpverlening heeft kunnen bereiken.’

‘Bij de opstart van Housing First for Youth legden we dan weer de link met Bijzondere Jeugdzorg. In een hulpverleningstraject is het heel belangrijk om ook die expertise te kunnen inbrengen en daardoor is de samenwerking met partners als Cirkant of Ter Loke essentieel.’

Wat moet onze lezer nog weten over CAW De Kempen?

Mermans: ‘Dat onze medewerkers heel veel respect verdienen. Zij staan er, dikwijls in moeilijke omstandigheden, elke dag. Ook al krijgen onze hulpverleners niet altijd dankbaarheid terug, toch blijven ze kansen geven en mensen als mensen zien en niet louter als verslaafde of dakloze. Daar zit de grote sterkte van ons CAW.’

(c) Bart Van der Moeren / Bart Gaublomme