Hulpverleners van JAC houden zitdagen op Limburgse scholen

Mentaal welzijn tijdens corona

De coronacrisis had een grote impact op het dagelijks leven van jongeren. Voor diegenen die het voordien al moeilijk hadden, was de pandemie extra zwaar. “Deze groep jongeren waardeerde de dagen op school des te meer,” herinnert Anneke Jeurissen zich, pedagogisch adviseur van campus de helix. “We zagen ook jongeren die het deeltijds afstandsonderwijs apprecieerden omdat dit voor hen meer rust bracht. Tijdens de crisis deden we veel telefoontjes, huisbezoeken en berichtjes om de connectie te bewaren met leerlingen bij wie we voelden dat zij daar nood aan hadden.”
Om het mentaal welzijn van jongeren te versterken, is er sinds september 2021 een JAC medewerker actief in drie secundaire scholen. Het project kwam er naar aanleiding van signalen die de scholen gaven op verschillende lokale overlegplatformen. De gemeente Maasmechelen financiert het project.

“De professionele hulpverleners van het JAC luisteren naar het verhaal van de jongere en bieden hulp op maat. Dat kan via 1-op-1 gesprekken, in groep of via peers.”

Verhoogde kwetsbaarheid
Jongeren zijn kwetsbaarder voor psychische problemen. Uit onderzoek van prof. Ronny Bruffaerts blijkt dat 50% van alle stoornissen zich ontwikkelt tussen 14 en 27 jaar. Het aantal externaliserende stoornissen zoals automutilatie en verslaving zit in stijgende lijn.
“Jongeren hebben het recht op te groeien tot gezonde volwassenen,” zegt Koen Albregts, verantwoordelijke jongere en jongvolwassenen bij JAC Limburg. Hij treedt de vaststelling van de scholen bij: “Onder invloed van de coronacrisis nam hun kwetsbaarheid toe. De professionele hulpverleners van het JAC luisteren naar het verhaal van de jongere en bieden hulp op maat. Dat kan via 1-op-1 gesprekken, in groep of via peers. We doen gesprekken face-to-face, digitaal of blended. Op die manier willen we met het JAC curatief en preventief een antwoord bieden op welzijnsvragen die bij de leerlingen leven.”

JAC op school
Maaike Peeters, hulpverlener van JAC Limburg, organiseert wekelijks een zitdag in drie secundaire scholen in Maasmechelen. Tijdens de zitdag kunnen jongeren langskomen met allerlei vragen. Geen enkele vraag is te gek.
“Jongeren hebben nood aan gepaste hulp zonder wachtlijst,’ vertelt ze. ‘Door mijn aanwezigheid in de scholen zelf, ben ik vlot aanspreekbaar en kan ik tijd voor hen maken. Ze moeten zich voor een gesprek ook niet verplaatsen naar een locatie buiten de schoolmuren. Op een zitdag plan ik meestal individuele gesprekken in. Tijdens de middagpauze mag iedereen vrij binnenlopen zonder afspraak.”

“Door mijn aanwezigheid in de scholen zelf, ben ik vlot aanspreekbaar en kan ik tijd voor hen maken. Tijdens de middagpauze mag iedereen vrij binnenlopen zonder afspraak.”

Tijdens de schoolvakanties blijft Maaike bereikbaar. Ze werkt dan vanuit de JAC-vestiging in Maasmechelen of gaat op huisbezoek bij jongeren die moeilijkheden hebben om naar het JAC te komen.
“In het begin van elk schooljaar investeer ik in bekendmaking,” zegt ze. “Op elke school ga ik mezelf en de JAC-werking voorstellen bij de leerlingen en het personeel. Ik hang affiches op en deel berichten via de sociale media van de scholen.”

Zorg op maat

Op campus de helix stelt Anneke vast dat meer en meer jongeren nood hebben aan een langere of intensievere begeleiding. De leerlingbegeleiding op de scholen kan hier zelf niet altijd een antwoord op bieden door tijdsgebrek of de complexiteit van de psychologische problematieken. In zulke gevallen is een doorverwijzing naar gespecialiseerde hulp nodig, maar daar worden jongeren soms met een wachtlijst geconfronteerd.

Anneke: “Bij moeilijke thuissituaties is het fijn om deze jongeren naar Maaike door te verwijzen als overbrugging naar gespecialiseerde zorg of in afwachting van een extern traject.”
“Het proefproject startte in negen scholen in vijf gemeenten met Vlaamse projectmiddelen,” zegt Koen. “Na positieve evaluaties met alle partners is de financiering overal overgenomen door de lokale besturen. Ondertussen hebben we de JAC-scholenwerking uitgebreid met één extra gemeente en twee scholen.”

“Bij moeilijke thuissituaties is het fijn om deze jongeren naar Maaike door te verwijzen als overbrugging naar gespecialiseerde zorg of in afwachting van een extern traject.”

Psychisch welbevinden

Uit de cijfers van het JAC blijkt dat de leerlingen vooral vragen stellen over psychisch welbevinden. Maaike: “Thema’s zoals identiteit, scheiding, stress, draagkracht en de relatie met de ouders komen het meest aan bod. Het aantal vragen over suïcide en depressieve klachten stijgt.”
Om jongeren goed te helpen, werkt Maaike samen met de leerkrachten, leerlingbegeleiders, CLB-medewerkers en andere organisaties actief in de scholen en de regio. Door elkaars aanbod te leren kennen, kunnen de verschillende partners leerlingen vlot naar elkaar doorverwijzen als dat nodig is.
“Het schoolleven is georganiseerd binnen een wetgevend kader. En er zijn ook enkele school specifieke afspraken. Het was belangrijk om daarover goed af te stemmen met het JAC,” zegt Anneke. “De communicatie tussen alle betrokken partijen stroomlijnen en GDPR-proof werken is cruciaal voor de slaagkansen van het project. Momenteel verloopt dit allemaal op een vlotte, ongedwongen manier.”
“We vinden het belangrijk dat jongeren weten dat ze in vertrouwen bij het JAC terechtkunnen met vragen en problemen,’ wil Anneke nog meegeven. ‘Op die manier kunnen we jongeren vaardigheden aanleren en informatie geven zodat ze in de toekomst sterker staan om zelf problemen te voorkomen of op te lossen.”

Ze zijn met meer dan je denkt, de jongeren die het moeilijk hebben. Sinds september 2021 hielp Maaike meer dan 120 jongeren die school lopen in Maasmechelen. Meer weten over het JAC? Ga naar jac.be of neem contact op met een JAC in jouw buurt.

Interview: Ward Mertens