Kindreflex: een kinderboek als hulpverleningstool

Kind-check in Nederland

In Nederland zijn hulpverleners die werken in de gezondheidssector, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp verplicht om een Kindcheck uit te voeren. Aan de hand daarvan gaan zij na of hun cliënt zorg draagt voor minderjarige kinderen en of de kinderen veilig bij hen kunnen opgroeien. Dankzij dit initiatief dat startte in 2013, ontving het meldpunt kindermishandeling 60 keer meer meldingen van kindermishandeling, waarvan het merendeel achteraf terecht bleek.

Kind-reflex in Vlaanderen

Ook in Vlaanderen benadrukten experts tijdens de Kind en Gezin conferentie ‘de toekomst is jong’ in 2016 dat aandacht hebben voor de veiligheid, het welzijn en de ontwikkeling van kinderen tot de verantwoordelijkheid van alle professionals behoort, ook van professionals die zorg verstrekken aan ouders of nabije zorgfiguren. De Nederlandse Kindcheck werd tijdens de conferentie naar voor geschoven als een goede praktijk om hulpverleners te ondersteunen in deze verantwoordelijkheid.

Daarop nam de Vlaamse overheid het initiatief om een Vlaamse versie van de Nederlandse Kindcheck te ontwikkelen. Omdat de Vlaamse variant geen exacte kopie is van de Nederlandse Kindcheck, kreeg die een andere naam, de Kindreflex.

Het gaat om een geheel van duidelijke afspraken en stappen die een professional kan zetten, vertaald in praktische instrumenten zoals vragenlijsten over het ouderlijk functioneren en over de veiligheid van kinderen, een poster met de verschillende stappen en on-line-ondersteuning.

Een kinderboek als hulpverleningstool

In datzelfde streven om onveilige situaties voor kinderen vroeger en makkelijker bespreekbaar te maken, ontwikkelde CAW Oost-Brabant een innovatieve hulpverleningsmethodiek: een kinderboek met als titel ‘Mijn leven als superheld’.

De wereld van Noah staat van de ene op de andere dag helemaal op zijn kop. Weg huis, weg vrienden, weg school, weg bijna alles… Gelukkig heeft hij superkrachten, juf Elsie leerde hem dat. Ze helpen om het vol te houden, om door te zetten en als ze even zoekraken dan zijn er de krachten van vrienden… en vrienden, die vind je op de gekste plaatsen.

‘Mijn leven als superheld’ is een doe- en leesboek voor kinderen vanaf 8 jaar, met tal van prikkelende invulopdrachten die hen doen stilstaan bij de kleine en grote dingen uit hun eigen leven en de veerkracht die ze in zich hebben. Het verhaal raakt aan verschillende moeilijke thema’s; echtscheiding, familiaal geweld, verslaving, dak- en thuisloosheid, beperkte psychische beschikbaarheid van ouders, …maar evengoed vriendschap, troost en hoop.

Het boek kan ingezet worden door iedereen die met kinderen omgaat. Hulpverleners, begeleiders, leerkrachten, ouders… Het kan dienen als voorleesboek, als leesboek, als dagboek of inspiratieboek. Door invulopdrachten nodigt het kinderen uit om eigen ervaringen naast die van het hoofdpersonage te leggen en zo op zoek te gaan naar eigen krachten. Het stimuleert kinderen ook om ervaringen uit te wisselen en te leren van elkaar.

Door samen in het boek te lezen, krijgen hulpverleners, leerkrachten, ouders de kans om met hun kind te praten over moeilijkere thema’s die anders misschien niet besproken geraken.

Het boek is verschenen bij CAW Oost-Brabant in 2018. Het is geschreven door Liv Leeman, zelf ook kinderhulpverleenster bij CAW Oost-Brabant. Het werd gerealiseerd met de steun van For a Better life, Rotary Keerbergen, Rotary Leuven en vele andere schenkers die ons project financieel steunden.

“Zo’n boek is het dus geworden: een gedeeld geloof dat we er samen geraken. Knap hoe dit boek speels, creatief en verhalend dat allemaal bundelt als een warme jas voor ieder kind.”
Peter Adriaenssens

Het boek kan nog steeds hier besteld worden. Binnen de regio Oost-Brabant kan je workshops aanvragen om samen met de auteur, het boek en de kinderen aan de slag te gaan rond veerkracht.