Psychologische zorg voor kwetsbare doelgroepen

De hulpverlening is in de eerste plaats bedoeld voor kwetsbare doelgroepen. Ze moet ook zo dicht mogelijk gebeuren: mensen moeten niet per se naar een consultatieruimte gaan. De sessies kunnen zowel individueel als in groep gebeuren.

De twaalf eerstelijnszones en de netwerken geestelijke gezondheid in Oost-Vlaanderen zijn volop bezig met het bepalen van de doelgroepen en plaatsen. Ze maken ook de noden- en behoefteanalyses voor een aanbod op maat van de regio, geografisch correct gespreid en voldoende divers.

Wie in aanmerking komt, kan bij lichte psychische problemen gebruik maken van een toegankelijk en breed aanbod aan kortdurende, eerstelijnspychologische hulp. Bij milde tot matig ernstige problemen kan men een beroep doen op meer gespecialiseerde hulp. Wie bij een geconventioneerde klinisch psycholoog of orthopedagoog op consultatie gaat, krijgt de kosten deels terugbetaald: 11 euro per individuele sessie (4 euro als de patiënt recht heeft op onze verhoogde tegemoetkoming) of 2,5 euro per groepssessie. Bij eerstelijns psychologische hulp zijn maximaal acht sessies terugbetaalbaar (tien voor kinderen en jongeren), bij gespecialiseerde psychologische zorg gaat het over maximum twintig sessies.

Voor de provincie Oost-Vlaanderen is er jaarlijks 18 miljoen euro voorzien voor die terugbetalingen. De organisatie is in handen van de drie netwerken Geestelijke Gezondheidszorg: PAKT en ADS voor de volwassenen en Radar voor de kinderen en jongeren. Voor het project zullen vijf lokale netwerkcoördinatoren, een projectmedewerker en een administratieve kracht aangeworven worden. Omdat de netwerken zelf geen personeel tewerkstellen, heeft het CAW Oost-Vlaanderen zich kandidaat gesteld als werkgever. Daartoe is de organisatie uitstekend geplaatst: ze overspant de hele provincie, is actief op de eerste lijn en maakt deel uit van de drie netwerken geestelijke gezondheidszorg. CAW Oost-Vlaanderen is bovendien aanwezig in de vele gespecialiseerde én lokale netwerken en heeft een grondige kennis van kwetsbare doelgroepen.

Samen sterk

Vanessa De Roo is netwerkcoördinator bij het Netwerk Geestelijke Gezondheid Aalst Dendermonde Sint-Niklaas. Zij is rechtstreeks betrokken bij de implementatie van de nieuwe werkwijze rond geestelijke gezondheid. ‘Sinds 1 september 2021 hebben de netwerken geestelijke gezondheid (Radar, PAKT en ADS) in Oost-Vlaanderen de handen in elkaar geslaan. Dan werd een provinciale procesgroep opgericht met daarin de drie verschillende netwerken, de eerstelijnszones, de klinisch psychologen en orthopedagogen, de patiënten en de Universiteit Gent. De procesgroep gaat de concrete implementatie van de conventie inhoudelijk voorbereiden en ondersteunen. Sinds eind oktober komen we bijna tweewekelijks samen om voorstellen uit te werken om de nieuwe maatregelen zo snel als mogelijk in Oost-Vlaanderen uit te rollen.

De nieuwe conventie gaat niet alleen over de terugbetaling van psychologische zorg. Het is de bedoeling dat het aanbod van psychologische zorg op de eerstelijn, op gecoördineerde wijze, geleidelijk wordt versterkt. Meer zelfs, het is een niet te onderschatten ommezwaai in het Belgische gezondheidssysteem. Dit is het eerste organisatie- en financieringsmodel dat vertrekt vanuit een public mental health visie. De focus ligt daarbij op de organisatie van zorg op lokaal niveau, gebaseerd op de lokale noden en in samenwerking met verschillende lokale actoren, zowel binnen als buiten de gezondheidszorg.

Die nieuwe visie vraagt om de reorganisatie van de GGZ in de eerstelijn en dat neemt tijd in beslag. We moeten de financiering verdelen op basis van de reële situatie. We moeten rekening houden met het aantal inwoners van elke eerstelijnszone, de socio-economische situatie van de regio, de prevalentie en de leeftijd waarop aandoeningen zich voordoen …

Door die elementen voortdurend na te gaan, kunnen we zorgen voor een goede verdeling van de eerstelijns en gespecialiseerde psychologische zorg. Het is belangrijk om deze oefening zorgvuldig te doen en dat alle betrokken actoren die dragen.

Ondertussen kijken we uit naar de komst van het ondersteunende team van lokale coördinatoren, een projectmedewerker en een administratieve medewerker.’

Meer weten?

Dit artikel verscheen ook in Magis, het magazine van CAW Oost-Vlaanderen (jaargang 9, nr. 1, jan-feb-maa 2022). Blijft op de hoogte: schrijf je in en ontvang Magis in je brievenbus of digitaal!