Van Genderstichting naar Transgender Infopunt

Koen: ‘De Genderstichting is gestart in Kortrijk, in 1984, in een klein bureautje op een zolderkamertje boven een café. Dat was een initiatief van Jacques, een zeer vroeg gepensioneerde militair die veel tijd had maar ook een groot hart. Die hielp heel veel mensen uit de buurt. Iemand vroeg hem op een bepaald moment: “Gij weet veel van de wereld, waar kan ik terecht met mijn vragen rond geslachtsverandering.” Jacques zocht maar vond niets. Hij diende dan maar een subsidieaanvraag voor een medewerker in — een DAC’er, zoals dat toen heette. Zo geschiedde en de Genderstichting kon haar werking starten.

Er waren veel obstakels in die begintijd: medisch, praktisch, wettelijk

Die eerste dertien jaar zaten ze op dat zolderkamertje. Je moest door het café, bijna langs het toilet, de trap op, langs het bureau van Jacques en dan nog een trap. Het was een mooi initiatief. Er was niets in heel België, enkel de medische wereld hield zich daar een beetje mee bezig, maar ook daar was het een marginaal gebeuren.

In de eerste jaren ging het over een tiental dossiers. Het topjaar was 2004, met 62 dossiers. Ze kwamen van over heel Vlaanderen, heel België eigenlijk. Eind jaren negentig besloot de overheid om het DAC-systeem af te schaffen. De Genderstichting moest maar aansluiten bij een grotere organisatie. In 1998 zijn we bij het CAW komen aankloppen en zijn we naar Gent verhuisd.

Er waren veel obstakels in die begintijd: medisch, praktisch, wettelijk. Je moest een gerechtelijke procedure volgen. Wij hadden lijsten van advocaten die dat thema behandelden. Dan waren er ook nog psychiaters die de diagnose moesten stellen. Endocrinologen die de hormonale begeleiding wilden doen, waren niet dik gezaaid, laat staan chirurgen die een operatie wilden uitvoeren.

De Genderstichting is dan in 2007 opgedoekt en de community had het gevoel dat ze nDan hebben Joz Motmans en Guy T’Sjoen een projectsubsidie aangevraagd om het Transgender Infopunt op te richten. Dit leidde tot een website, een e-mailadres, een gratis telefoonlijn en een klein lokaaltje voor gesprekken.

Joz bleef lobbyen voor meer geld en in 2016 konden we vier dagen in de week open zijn. In 2019 besliste het kabinet van Welzijn om het TIP ook te financieren, onder de voorwaarde dat de expertise van het transthema regionaal verankerd werd via de CAW’s. Melanie werd de liaison tussen het TIP en het CAW.’

Melanie: ‘Ik doe twee dagen per week de permanentie op het Transgender Infopunt en de andere drie dagen draag ik de expertise van het transthema uit naar alle CAW’s in Vlaanderen. Dat thema wordt ook gedragen door alle CAW’s. Wij leggen een jaarplan voor, wat bediscussieerd wordt en na goedkeuring heb ik het mandaat om dat in elk CAW verder uit te voeren. Als we naar de huidige cijfers kijken, komen 70 tot 80% van de vragen van jongeren, vooral via het JAC. Jongeren zijn gevoelig voor het thema, en het JAC is heel laagdrempelig en gratis. Als de ouders niet mee zijn, dan zit je als jongere immers met een pak vragen. Hoe ga ik mijn coming-out doen? Vanaf welke leeftijd kan ik medische stappen zetten? Kan ik mijn voornaam wijzigen?

Ze zeggen soms dat transgender geen taboe meer is.

Met het Transgender Infopunt hebben wij een zorgkaart van psychologen, endocrinologen, chirurgen en nog vele andere zorgverleners die met het transthema of trans personen vertrouwd zijn. Ondertussen is dat een heel lange lijst. Wie die consulteert kan nu filteren op regio, type zorg, taal, leeftijd, teleconsult enzovoorts.

Sinds 2019 werken we in alle CAW’s aan de expertise rond dit thema. Per CAW is er één iemand die het thema op de agenda zet en houdt: de aandachtspersoon. Twee keer per jaar zitten we samen om te bepalen hoe we dat gaan aanpakken. Een van de resultaten was de volwassenen- en jongerenonthalen toevoegen aan de zorgkaart van het TIP.

We proberen het thema bij elk CAW heel concreet onder de aandacht te houden. Bijvoorbeeld: in elke wachtruimte moeten folders van het Transgender Infopunt liggen. Of: elk CAW legt contact met de lokale transgendervereniging.

Ze zeggen soms dat transgender geen taboe meer is. Als je weet dat in sommige landelijke contexten echtscheiding nog een taboe is, dan weet je dat er nog werk aan de winkel is’.

Dit artikel verscheen in Magis

Dit artikel verscheen ook in Magis, het magazine van CAW Oost-Vlaanderen (jaargang 10, nr. 1, jan-feb-maa 2023). Blijf op de hoogte: schrijf je in en ontvang Magis in je brievenbus of digitaal.