'Ze dachten niet dat het zou lukken, maar ze deden het toch.’

Bemiddeling: alternatieve conflicthantering met oog voor kinderen

Bemiddeling kan een antwoord zijn op de veelheid aan vragen en conflicten die een scheiding met zich meebrengt. Vrijwel in elk CAW is een erkende bemiddelaar actief. De bemiddelaar gaat aan de slag wanneer de (ex-)partners bereid zijn in een bemiddelingstraject te stappen en een overeenkomst af te sluiten over hun scheiding of ouderschap. Zodra er een akkoord is om te bemiddelen, tekenen de (ex-)partners (de onderhandelaars) en de bemiddelaar een bemiddelingsprotocol. In deze overeenkomst staan de afspraken over de bemiddeling.

Een engagement

Bemiddeling is altijd vrijwillig. De bemiddelaar en onderhandelaars hebben steeds de keuze om de bemiddeling op te starten en te stoppen. De onderhandelaars en de bemiddelaar gaan enkele engagementen aan. Zo hebben de onderhandelaars de verantwoordelijkheid elkaar minimaal te respecteren en actief op zoek te gaan naar oplossingen. Daarbij houden ze steeds rekening met elkaars wensen en bezorgdheden.

De bemiddelaar verbindt er zich toe om de belangen van beide onderhandelaars evenwichtig aan bod te laten komen. De bemiddelaar geeft geen advies en brengt geen eigen mening in. Alles wat tijdens de bemiddeling wordt gezegd en opgemaakt, is vertrouwelijk. De bemiddelaar is ook gebonden aan het beroepsgeheim. De bemiddelaar begeleidt, geeft gepaste juridische informatie, neemt geen inhoudelijke standpunten in en laat de onderhandelaars zoeken naar weloverwogen, toekomstgerichte oplossingen die tegemoetkomen aan ieders wensen en bezorgdheden. Hoe meer de onderhandelaars de beslissingen samen dragen, hoe groter de kans dat de overeenkomst ook effectief wordt nageleefd.

‘De bemiddelaar is een procesbewaker en neemt geen standpunt in over de inhoud van de regeling,’ zegt Ann Vereecken, bemiddelaar bij het CAW. ‘Als evenwichtskunstenaar balanceer ik op een koord om het evenwicht te bewaren voor de twee ouders.’

Vóór, tijdens of na de scheiding

Bemiddeling is een optie vóór de scheidingsbeslissing valt. Maar ook tijdens of na een scheiding kan een bemiddelaar helpen, bijvoorbeeld bij de herziening van een eerder gemaakte overeenkomst. Soms overwegen partners een scheiding, maar zijn ze nog niet klaar om de stap te zetten. Dan kunnen ze met een koppelbegeleiding bij het CAW starten en onderzoeken of en hoe ze de relatie verder willen zetten.

Als er kinderen zijn, is het belangrijk dat de ouders ook hun zorgen en verlangens horen. Hiermee houden ze tijdens de bemiddeling rekening. De bemiddelaar let erop dat de ouders de kinderen niet met beslissingen belasten. De bemiddelaar ondersteunt de ouders om zelf vorm te geven aan hun nieuwe manier van ouder zijn met voldoende aandacht voor de wens van de kinderen. Zij blijven, ook na een scheiding, hun beide ouders graag zien.

Individuele conflictcoaching

Wanneer ouders in een te hoge strijdmodus belanden en bemiddeling geen antwoord biedt, zet het CAW in op individuele trajecten van de ouders. Hierbij helpen we ouders na te denken over het conflict en de eigen zoektocht naar het opnemen van hun rol als ouder en ex-partner.

Ann Vereecken: ‘We gaan op zoek naar het netwerk rondom de gezinnen. Zijn er mensen die steunend zijn? Die helpen om een stuk constructief te blijven in de scheiding? Kunnen we deze actief inzetten? Of zijn er vrienden die mee in de strijd gaan? Is dit dan helpend voor mij?’

Bezoekruimte als tijdelijke oefenruimte

Helaas kan een langdurig conflict tussen ex-partners tot een contact- of relatiebreuk leiden tussen ouder en kind. In elk CAW is een Bezoekruimte waar je als ouder terechtkan met de vraag om het contact of de relatie met je kind te herstellen. Nadat de hulp van een Bezoekruimte eindigt, kunnen ouders terecht bij een bemiddelaar om hun omgangsregeling af te ronden en afspraken te maken hoe ze in de toekomst met conflicten kunnen omgaan.

‘Er zijn zeker mooie verhalen’, zegt Ann Vereecken. ‘Mensen die heel dankbaar zijn en vertellen tevreden te zijn dat ze de bemiddelingsweg hebben bewandeld en niet naar de rechtbank zijn gegaan. Ze dachten niet dat het zou lukken, maar ze deden het toch.’