Getuigenis

Van mijn leven tussen mijn dertigste en veertigste weet ik niet veel meer.

Karen (44 jaar) woont op de benedenverdieping van een appartementsblok in een rustige wijk op een boogscheut van Hasselt-centrum. Ze vertelt dat ze zich goed voelt en hoopvol naar de toekomst kijkt. Dat was ooit anders. ‘Van mijn leven tussen mijn dertigste en veertigste weet ik niet veel meer.’ Dankzij een stevige portie wilskracht en met de ondersteuning van Housing First* kreeg ze een jaar geleden haar leven terug op het juiste spoor.

Door Ward Mertens, CAW Limburg

‘Ik heb al veel meegemaakt,’ vertelt Karen me terwijl ze haar televisie uitschakelt en haar hondje Simba tot stilte probeert aan te manen. Hij schijnt me nog niet helemaal te vertrouwen bij de start van het interview. Wanneer ik later Karens woorden uitschrijf, moet ik glimlachen telkens wanneer zijn gegrom en occasionele blaf op de achtergrond weerklinkt.

‘Ik ben een kindje kwijtgeraakt. Ik kon bij niemand terecht met mijn verhaal en verdriet. Daarna zijn de problemen begonnen. Ik raakte verslaafd, eerst aan pijnstillers en later aan drugs. Ik ben lang depressief geweest. Ik wilde dood. Dat heeft ongeveer twintig jaar geduurd, bijna de helft van mijn leven. Het is erg om te zeggen, maar het is wel zo.’

Karen verbleef in die periode op verschillende adressen: bij een vriend, in de opvang, de verslavingszorg of de psychiatrie. Door haar bewogen levenswandel raakte niet alleen de band met zichzelf verstoord, maar ook die met haar vader.

‘Tijdens een van mijn opnames probeerde ik het contact met mijn vader te herstellen. Met de steun van de psychologe die me toen begeleidde, heb ik hem opgebeld. Hij was niet zo blij om me te horen. Dat deed veel pijn. Het lukte me toch om met hem af te spreken dat we elkaar elke donderdag zouden bellen. Dat heb ik ook gedaan. Maar na afloop van de opname, toen ik terug thuis was, nam hij niet meer op. Hij reageerde ook niet op mijn vriendschapsverzoek op Facebook. Hij dacht dat ik mijn opname zelf had beëindigd, maar dat klopte niet. Ik ben zelfs nog een tijdje naar de dagtherapie gegaan.’

Ik kon bij niemand terecht met mijn verhaal en verdriet. Daarna zijn de problemen begonnen.

Ik stel een volgende vraag en Simba gromt. ‘Het is goed,’ zegt Karen tegen hem. Ietwat mokkend legt hij zijn kop met zwart-witte krulharen terug op de grond. Karen vraagt zich wel vaker af of ze niet gewoon naar haar vader toe zou kunnen gaan. Maar wat als hij de deur voor haar neus dichtgooit? Alleen al het idee dat zoiets zou kunnen gebeuren, doet haar tot nu toe besluiten van dat plan af te zien. De moeilijke relatie met hem komt geregeld aan bod in haar gesprekken met Carine, haar begeleidster van Housing First.

‘Ik zat in de opvang en via Sabrina (de vorige Housing First-begeleidster van Karen, nvdr) en het Sociaal Verhuurkantoor ben ik hier terechtgekomen. Ik kende Housing First al langer, maar de eerste keren dat Sabrina contact met me zocht, zat ik nog met dat drugsprobleem. Als ze aanbelde was ik niet thuis of deed ik niet open. Pas toen ik in Hasselt kwam wonen ging het beter. Ik kan bij Housing First terecht voor een gesprek en voor praktische hulp zoals het ophalen van mijn voedselpakket of een rit naar het ziekenhuis. Ik vind het ook fijn dat ik altijd door dezelfde mensen wordt geholpen. Ik heb ooit eens meegemaakt dat ik bij een dienst op één maand tijd drie verschillende begeleiders kreeg. Ik moest telkens opnieuw mijn verhaal doen. Ik was dat op de duur zo beu en stopte met ernaartoe te gaan.’

Ongeveer een jaar geleden kickte Karen van de drugs af. Niet via een opname, maar op eigen kracht. ‘Ik weet zelf ook niet hoe het me is gelukt,’ zegt ze daarover, ‘maar ik wilde er echt mee stoppen.’ Haar drugsprobleem is dan wel verleden tijd, in haar verhalen blijft verslaving als een rode draad lopen.

Ik kende Housing First al langer, maar de eerste keren dat Sabrina contact met me zocht, zat ik nog met dat drugsprobleem. Als ze aanbelde was ik niet thuis of deed ik niet open.

‘Twee jaren geleden nam een vriend bij mij thuis een overdosis. De politie nam me mee voor verhoor. Ik vertelde hen dat ik de ambulance had gebeld en dat ik had geprobeerd om hem een hartmassage te geven. Het heeft allemaal niet geholpen. Hij is overleden. Ik voelde me daarover zo schuldig. Iedereen mag je dan nog zeggen dat je er niets aan kon doen, hij heeft die overdosis zelf genomen, maar het is wel hier gebeurd. Ik heb daar met mijn ex-vriend gelukkig veel over kunnen praten. Dat hielp me enorm om er weer bovenop te komen.’

Karen vraagt of het stoort als ze rookt. Ik zeg van niet. Ze steekt een sigaret op en werpt voor de zekerheid nog een blik op Simba. Hij lijkt zich voorlopig te hebben verzoend met mijn aanwezigheid en vragen. Het moet niet meer dan een half uur geleden zijn dat Karen de deur van haar flat voor me opende, maar op die korte tijd heeft ze me een paar keer doen opkijken met haar verhalen en de openheid die ze tijdens het vertellen aan de dag legt. ‘Hoe kijk je naar de toekomst?’ vraag ik tot slot.

‘Ik hoop dat die goed wordt. Ik zou graag iets meer hebben om rond te komen. Ik zit in een collectieve schuldenregeling en krijg tachtig euro per week. Dat is niet makkelijk. Ik ben blij dat ik wekelijks een voedselpakket mag afhalen, maar ik wil ook goed zorgen voor hem (ze wijst naar Simba, nvdr). Als ik mag kiezen, dan wil ik graag in een winkel werken. Dat heb ik vroeger ook gedaan. En ik heb een nieuwe vriend, dat is ook goed nieuws.’

Ik bedank Karen voor haar tijd en Carine om de afspraak te regelen. Ik sta op en bijna meteen daarna veert Simba recht op z’n pootjes. Eindelijk, hoor ik hem haast denken. Hij loopt als bevrijd van links naar rechts in de woonkamer. En hij blaft.

Ze zijn met meer dan je denkt, de mensen die het moeilijk hebben. In 2021 ging CAW Limburg aan de slag met 3 794 vragen over wonen. Zin in meer verhalen en cijfers? Lees ons jaarverslag van 2021.

*Housing First biedt een dak boven het hoofd en begeleiding aan de meest kwetsbare daklozen. Bij Housing First is huisvesting de eerste stap. De toegang tot een woning is niet onderworpen aan voorwaarden. In de woonst krijgt de huurder begeleiding bij alle aspecten van het leven door een multidisciplinair en sectoroverstijgend team. In Limburg is Housing First een samenwerking tussen OCMW Hasselt, OCMW Genk, Reling en CAW Limburg. Meer weten? Ga naar housingfirstbelgium.be.