Als de cel je veilige plek is
Lieve Blancquaert kwam eind april 2 dagen naar de hulpgevangenis van Leuven om er een fotoreportage te maken. In haar stuk in De Morgen beschrijft ze hoe het er nooit stil is. “Het galmt, het klettert, het zoemt constant.”
Ook in tijden van de lockdown was het niet stil in de gevangenis. Eten moest bezorgd, de wandeling ging door, er moest gekookt en gewassen. Het leven binnen de muren ging door.
En toch was het ook anders…
Onze organisatieondersteuner Nadine vertelt.
In al die jaren was het er nog nooit zo rustig, zo proper, … Ik zag er nog nooit zo weinig gedetineerden.
En net zoals ‘buiten’ was het voor de ene een welgekomen verstilling, voor de andere een genadeloos afgesneden zijn.
Ik bleef die hele periode naar de gevangenis gaan om er te werken. Eerst in de hectiek van die eerste dagen: alles annuleren en afzeggen. Geen lessen EHBO en Nederlands voor Anderstaligen, geen sport, bibliotheek, bezoek, kinderbezoek of groepsonthaal. De gedetineerden konden enkel nog naar de wandeling gaan. De cel was voor hen de meest veilige plek.
Je voelde de onzekerheid, de ongerustheid over het besmettingsrisico in dat leven dicht op elkaar, frustraties ook over de snel opeenvolgende veranderingen en instructies.
Maar we gaven elke dag het beste van onszelf.
Al snel wilden we zoveel mogelijk alternatieven aanbieden aan de gedetineerden. En zoals met alles in het leven, waren er ook positieve kanten aan de lockdown. Wij kregen meer dan anders toestemming om in kleine dingen het verschil te kunnen maken.
We bezorgden yogamatjes op cel, extra gitaren, boeken, kaarten. We verdeelden breinbrekers, tekengerief of gewoon pen en papier. Onze lesgevers stelden spontaan oefenpakketten samen voor op cel.
Door mijn aanwezigheid daar konden we blijven voelen wat er leefde, welke – veelal serene – sfeer er hing. Ik zag van dichtbij welke behoeften er waren, waar de gaten vielen. En daar konden we dan op inspelen.
Zoals de kaartjes die we verdeelden om te kunnen versturen bij moederdag en vaderdag. Daar kreeg ik heel wat warme reacties over.
Een postzegel krijgen is voor velen al een luxe.
Het wegvallen van het bezoek, niet meer kunnen praten met de mensen die je graag ziet, dat gemis was groot. Daarom waren we zo blij met de extra belwaarde die de gedetineerden kregen van de overheid. En het invoeren van videobellen: sinds de lockdown kunnen gedetineerden 1 keer per week een videobezoek van 20 minuten aanvragen.
Dat videobellen blijft ook in de toekomst mogelijk. Ze kunnen nu ook met hun familie in het buitenland contact hebben.
Intussen is het familiebezoek ook terug mogelijk en startten de activiteiten terug op.
Het wordt weer voller in de gevangenis.
Ik kan terugkijken op een intense periode. Ik hou er best een goed gevoel aan over, wij hebben een verschil kunnen maken.
Nadine Vandormael is organisatieondersteuner in Leuven Hulp.
De foto bovenaan dit artikel werd genomen door Lieve Blancquaert.
