Hoe zit het met de zorg in Vlaanderen?

Over het zorgaanbod in Vlaanderen is de laatste tijd veel gesproken. Er is ongerustheid omwille van de besparingen in de welzijnszorg door de Vlaamse regering. En daarnaast is ook de hervorming van de eerstelijnszorg in Vlaanderen volop bezig.

Over dat eerste is het laatste woord nog niet gezegd. Maar de hervormingen zitten wel op schema. Een beetje meer uitleg over wat die voor u kunnen betekenen.

Wat houdt die hervorming in, voor zorgverleners en voor burgers?

Momenteel is de eerstelijnszorg in Vlaanderen erg versnipperd en onvoldoende voorbereid om goede, geïntegreerde en, zo nodig, multidisciplinaire zorg te kunnen bieden aan mensen met een chronische zorgnood.

Eerstelijnszorg is de zorg die aangeboden wordt door de lokale zorg- en hulpverleners die het dichtst bij de persoon met een zorg- of ondersteuningsnood staan. Zij zijn hun eerste aanspreekpunt bij zorg- en welzijnsvragen. Voorbeelden zijn huisartsen, apothekers, kinesitherapeuten, thuisverplegers, psychologen, welzijnswerkers…

Om het werk van al die zorg- en hulpverleners beter op elkaar af te stemmen zijn eerstelijnszones opgericht. Het doel? Een effectieve en kwalitatieve zorg aanbieden waar de burger centraal staat en die toegankelijk is voor iedereen.

Wat is een eerstelijnszone?

Zo’n  eerstelijnszone (ELZ) is een geografisch afgebakend gebied gevormd door 1 of meerdere gemeenten in de vorm van een vzw, aangestuurd door een zorgraad. Een ELZ wordt gevormd door heel wat partners vanuit gezondheid en welzijn, ook de zorggebruikers en mantelzorgers vinden er een plaats. In Vlaanderen zijn 60 eerstelijnszones gevormd. Vijf daarvan liggen in het werkingsgebied van CAW Oost-Brabant en in die vijf zorgraden zijn wij als CAW dan ook vertegenwoordigd.

Wat gebeurt er binnen zo’n ELZ?

Afstemming organiseren, stimuleren van interdisciplinaire samenwerking, kringwerking stimuleren, aanleveren van gegevens voor de Sociale Kaart en ondersteunen van de ontwikkeling van het geïntegreerd breed onthaal zijn de hoofdopdrachten in een eerstelijnszone.

Die opdracht wordt geconcretiseerd in beleidsplannen die aansluiten op de noden van elke zone. Die beleidsplannen worden uitgewerkt in de zorgraden. Voor de zones Leuven, Leuven Noord, Leuven Zuid, Demerland en Tienen-Landen zijn wij als CAW vertegenwoordigd en werken zo mee het lokale zorgbeleid uit.

Wat gaat de burger hiervan merken?

Het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) is een van de doelstellingen van de hervorming. Het is een samenwerkingsverband tussen het CAW, het lokaal bestuur en de diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen.

Die samenwerking moet er voor zorgen dat de sociale hulp– en dienstverlening toegankelijk is voor iedereen en dat iedereen die hulp en ondersteuning vraagt krijgt waar hij of zij recht op heeft. De klemtoon ligt hier op de kwetsbare burger.

Bedoeling is ook dat mensen die hulp vragen niet steeds opnieuw hun verhaal te doen bij verschillende diensten en dat verschillende vormen van ondersteuning en rechtentoekenning vlot op mekaar afgestemd worden. Wanneer bijvoorbeeld een moeder die pas gescheiden is zich aanmeldt met de vraag wie en wat haar allemaal kan ondersteunen, moet zij, om het even waar ze die vraag heeft gesteld goed en breed geholpen worden.

Afstemming en samenwerking tussen de betrokken partners, het CAW, de lokale besturen en de mutualiteit, is hier erg belangrijk.  Vanuit dit netwerk kunnen we beter bekijken wie het best geschikt is om mensen het meest deskundige antwoord te bieden. Voor de burger verloopt de hulpverlening daardoor veel efficiënter.

Er worden geen nieuwe GBO-loketten of onthaalpunten opgericht. Dat zou alleen maar meer verwarring creëren voor de burger.  Elke dienst blijft bereikbaar via de gekende kanalen en op hun gekende adressen en biedt van daaruit het geïntegreerde breed onthaal.

Waar staat de hervorming nu?

In onze eerstelijnszones werken we momenteel samen met de lokale besturen en de verschillende ziekenfondsen om het GBO stapsgewijs intergemeentelijk uit te bouwen en de GBO beleidsplannen af te stemmen met de ELZ plannen.

Nu is het wachten op de goedkeuring van de vijf beleidsplannen ELZ, daarnaast zijn vier projecten GBO ingediend.

De focus in deze startende samenwerkingen ligt overal op netwerking, kennisdeling, communicatie, bekendmaking en outreach werken. Dit zal concreet vertaald worden in nieuwe afspraken en partnerschappen en andere vormen van cliëntbespreking en zorgafstemming met de (kwetsbare) burger op een centrale plaats.

Wordt dus vervolgd!