WSWD 2020: hulpverlener Chantal over sociaal werk
Op 17 maart is het Wereld Sociaal Werk Dag. Daarom zet het CAW graag alle sociaal werkers in de kijker. Lees het verhaal van Chantal. Chantal studeerde gezinswetenschappen. Sinds 2019 werkt ze als hulpverlener voor het CAW bij het volwassenenonthaal en het dak- en thuislozenproject Cabrio. In dit interview kom je te weten waarom ze graag sociaal werker is, wat ze moeilijk aan haar job vindt en met welk argument ze iedereen over de streept trekt om ook sociaal werker te worden.
Wanneer wist je dat je sociaal werker wilde worden?
Van jongs af aan wist ik dat ik iets wilde betekenen voor andere mensen. Ik wilde hen helpen als ze vastliepen op bepaalde levensdomeinen. Ik besliste om sociaal werker te worden nadat ik werd geconfronteerd met een gezin waarbij sprake was van mishandeling. Voor mij werd toen duidelijk dat problemen ontstaan door een samenloop van omstandigheden en dat er niet één juiste oplossing bestaat. Niet alleen justitie kon het gezin helpen, maar ook hulpverlening.
Wie leerde jou een belangrijke les over sociaal werk?
Vroeger werkte ik eerder oplossingsgericht. Als iemand om hulp vroeg, ging ik meteen over tot actie om bepaalde doelen verwezenlijken. Onlangs leerde een collega me dat hulpverlening ook kan starten vanuit het levensverhaal van een cliënt. Sindsdien doe ik mijn werk anders. Als iemand me om hulp vraagt, reik ik niet meteen pasklare antwoorden of oplossingen aan. Ik ga naast de cliënt staan. Ik luister naar het verhaal en zoek samen met hem of haar naar de juiste hulp. Niet ik, maar de cliënt zit aan het stuur van de zoektocht naar goede hulp.
Van jongs af aan wist ik dat ik iets wilde betekenen voor andere mensen.
Hoe ziet jouw werkdag er uit?
Mijn werkdagen zijn erg afwisselend. De ene dag ontvang ik mensen voor een gesprek op mijn bureau. De volgende dag ga ik naar buiten en knoop ik gesprekken aan met cliënten bij een kop koffie in een handelszaak in de streek. Ik heb ook wekelijks een tweetal vergaderingen op de agenda staan. Dan overleg ik met mijn team over praktische zaken en clientsituaties. Soms overleg ik buitenshuis om samen met andere diensten te bekijken hoe we iemand kunnen helpen, elk vanuit onze eigen expertise.
Wanneer heb jij het gevoel dat je een geslaagde werkdag achter de rug hebt?
Voor mij is een werkdag geslaagd als ik de wereld van iemand anders net dat beetje dragelijker heb kunnen maken.
Welk moment tijdens je werk als sociaal werker zal je altijd bijblijven?
Een cliënt zei ooit tegen me dat hij niet begreep waarom ik zoveel moeite voor hem deed om hem in leven te houden. En dat ondanks het feit dat we al een woelig hulpverleningsparcours achter de rug hadden. Hij kon maar niet begrijpen dat er iemand was die om hem gaf. Ik kreeg er een krop in de keel van. Tegelijkertijd besefte ik wat een verschil ik als sociaal werker kan maken in iemands leven.
Af en toe word ik ook geconfronteerd met mezelf als sociaal werker.
Wat vind je moeilijk aan je job?
Ik kom door mijn job soms in aanraking met complexe situaties. Mensen vragen me dan om advies of om een oplossing die ik niet kan geven. Omdat ik bijvoorbeeld het mandaat niet heb om dat te doen. Ik bots met andere woorden op de grens tussen wat ik kan, wil of mag. Soms loop ik ook tegen andere grenzen aan, bijvoorbeeld in de samenwerking met andere diensten of op budgettaire beperkingen. Af en toe word ik ook geconfronteerd met mezelf als sociaal werker. Dan twijfel ik aan mijn eigen kunnen in erg complexe situaties. Gelukkig heb ik dan een team waarop ik kan terugvallen voor advies en ervaring.
Wat heeft een sociaal werker nodig om zijn of haar werk goed te doen?
In de eerste plaats moet een sociaal werker geduldig zijn. Hij of zij moet zich kunnen aanpassen aan het tempo van een cliënt om een goed zicht te krijgen op de vraag en de context. Pas als je daarvoor de tijd neemt, kun je met iemand werken aan herstel. Een tweede belangrijke vaardigheid is praten. Je moet een babbel kunnen slaan met een cliënt. Want door te praten werk je aan een vertrouwensband en krijg je het mandaat om met vragen aan de slag te gaan.
Want daar komt het uiteindelijk op neer: iemand die bij je langskomt of waar je zelf naartoe stapt om hem of haar te helpen met een vraag.
Hoe ziet de toekomst van het sociaal werk er volgens jou uit?
De samenleving evolueert en met het sociaal werk is dan niet anders. Als hulpverlener pas ik mijn aanpak en dagindeling aan op basis van de noden van de mensen die hulp nodig hebben. Ik probeer meer dan vroeger outreachend te werken. Dat betekent dat ik mijn bureau laat voor wat het is en buiten de muren van mijn dienst kijk wat ik voor hen kan doen. Ik geloof dat die aanpak, mensen opzoeken waar ze wonen of verblijven, de drempel naar hulpverlening verlaagt.
Stel: je ontmoet iemand die twijfelt over een studie maatschappelijk werk. Met welk argument zou je hem of haar over de streep halen om het te doen?
Ik zou de twijfelaar vertellen over mijn ervaringen als sociaal werker. Zo kan hij of zij proeven van wat sociaal werk in praktijk betekent. Want daar komt het uiteindelijk op neer: iemand die bij je langskomt of waar je zelf naartoe stapt om hem of haar te helpen met een vraag.
